Nieuws

Zowel Arko van Brakel als Ineke Lijnema woont ín de Cleantech Regio. Ze ervaren dus dagelijks aan den lijve hoe het wonen en werken in de regio is. Ineke: ‘Zoals iedereen weet is er momenteel nogal wat gaande in Nederland en in de wereld. Dat voelen we ook hier in onze regio. Ook wij hebben bijvoorbeeld te maken met een tekort aan betaalbare woningen. In de Cleantech Regio hebben we afgesproken dat we 20.000 woningen mogen bouwen tot 2030 en hebben we de ambitie voor nog eens 20.000 woningen tot 2040. Maar tegelijkertijd willen we ook onze groene regio behouden en voldoende ruimte houden voor de natuur. Natuur die door onze inwoners zo enorm wordt gewaardeerd en juist een van de redenen is waarom ze in onze regio willen wonen. En dan hebben we het nog niet eens over het stikstofprobleem en de uitdagingen op het gebied van verdroging en vernatting. Veel uitdagingen zijn gemeentegrensoverschrijdend en vragen om een regionale aanpak. En niet alleen tussen overheden maar met allerlei maatschappelijke partners.'

Light organisatie

Arko: ‘We staan inderdaad voor pittige en ingewikkelde vraagstukken. We hebben te maken met de energietransitie, de uitdaging om in 2050 volledig circulair te zijn en we hebben een tekort op de arbeidsmarkt. Meer ondernemers naar de regio halen is goed voor onze economie maar er moeten ook voldoende vakmensen opgeleid worden die het werk kunnen doen. Om tot oplossingen te komen, moet je met alle betrokken partijen samenwerken. Cleantech Regio is geen natuurlijke regio zoals een provincie, dus van oudsher hebben we altijd moeten samenwerken.' Ineke vult aan: ‘De urgentie dat we aan de bak moeten, wordt in ieder geval steeds duidelijker. Dat betekent dat ons werk aan belang toeneemt. Toch werken we op ons kantoor met een heel klein team. Gelukkig zijn we wendbaar, wat heel fijn is want we krijgen dingen snel gedaan. Maar die light organisatie volstaat niet meer als je kijkt naar de opgaven waar we voor staan. Daarom gaan we de komende tijd ons team uitbreiden. De vacatures worden binnenkort uitgezet via allerlei kanalen dus hou het in de gaten als je ook mee wilt werken aan onze toekomst.’

We willen eigenlijk allemaal hetzelfde

Ineke: ‘Onze huidige Agenda 2019-2023 loopt volgend jaar af en de huidige ontwikkelingen zorgden er mede voor dat een herijking van die agenda noodzakelijk werd.’ ‘Om tot een nieuwe agenda voor de komende tien jaar te komen, hebben we bijna letterlijk aan iedereen gevraagd ‘Wat vind je belangrijk’, aldus Arko. ‘En met iedereen bedoel ik overheden, ondernemers, waterschappen, onderwijsinstellingen en andere partners en organisaties in de regio. En het verrassende is, eigenlijk willen we allemaal hetzelfde en dat is een brede welvaart. Dat is een beetje een jeukwoord, maar het komt erop neer dat we prettig willen wonen, werken en leren in een groene omgeving. Die wensen zijn omschreven in onze Strategische Agenda. Daar gaan we nu invulling aan geven in de Uitvoeringsagenda.’

Voeten in de klei

Ineke: ‘Arko en ik vinden het heel belangrijk dat we samen met alle betrokkenen tot een nieuwe agenda komen. We willen niet dromen over onhaalbare doelen of de concurrentie aangaan met andere regio’s om zo onderscheidend mogelijk te zijn. Waarom zouden we dat doen? We hebben elkaar hard nodig. Als we oplossingen vinden voor het woningtekort, voor de verduurzaming van onze energievoorziening, voor het goed omgaan met onze ruimte en we onze voorzieningen kunnen behouden dan zijn we spekkoper. Dat vraagt namelijk al zoveel innovatie, kennis en samenwerking! We willen met onze voeten zoveel mogelijk in de klei -en natuurlijk ook in de Veluwse zandgrond- staan. Daarom maken we nu een Uitvoeringsagenda waarvan het eigenaarschap gevoeld wordt door alle regionale partners en waarin concrete, innovatieve projecten komen die bijdragen aan onze doelen. ’

Laatste zetje geven

De rol van Cleantech Regio daarin is voor Ineke heel duidelijk: ‘De projecten en initiatieven die passen binnen de uitgangspunten van de strategische agenda zijn er al. Het zijn grootschalige ontwikkeltrajecten van gemeenten zoals de spoorzones in de steden of centrumontwikkeling in de dorpen, het zijn innovaties van ondernemers op het gebied van circulariteit, het is kennisontwikkeling bij hogescholen, het zijn innovatieve projecten van de waterschappen. ‘Wij van de regio’, en daarmee bedoel ik het regiobureau, zijn oliemannetjes en vrouwtjes. Waar kunnen we slim koppelen en massa maken zodat we in beeld komen bij financiers die mede willen investeren. Maar ook bij provincies en het Rijk zodat ze met ons meedenken, regelruimte bieden, mede-eigenaarschap nemen. Wij nemen geen projecten over, het eigenaarschap blijft bij de initiatiefnemers, wat vaak een consortium van partijen is. We hebben óók geen grote zakken geld waarmee we de initiatieven kunnen financieren. Wat we wél kunnen doen als kennis- en netwerkorganisatie is projecten of ideeën nét over de drempel helpen.’ Arko: ‘Dat kan door het vinden van financiering, maar ook bijvoorbeeld door een project te koppelen aan andere initiatieven en projecten. Want zoals Ineke in het begin al zei, de huidige vraagstukken en problemen kun je niet meer alleen oplossen. Daarvoor zijn ze te complex.’

Meervoudige projecten

Zowel Arko als Ineke denkt daarbij met name aan meervoudige projecten waaraan meerdere doelen tegelijk worden gekoppeld. Ineke: ‘Waar je aan kunt denken is dat bij het bouwen van een nieuwe woonwijk ook gelijk gekeken wordt naar mobiliteitsknopen, hoe zorg je ervoor dat de inwoner zo snel, makkelijk en duurzaam mogelijk naar het werk kan. Het liefst naar een bedrijventerrein in de buurt, waar de bedrijven energie delen via een smart grid en waar een bomenlaan is aangelegd waar je tijdens je pauzes kunt wandelen en wat als voordeel heeft dat het in de zomer niet zo beroerde warm wordt op het bedrijventerrein.’ ‘En Teuge is ook een mooi voorbeeld van meervoudigheid, daar komt zowel energietransitie, innovatie en ondernemerschap en kennisontwikkeling samen’ valt Arko in. ‘Tachtig procent van al het elektrisch vliegverkeer gebeurt in ónze regio. Hier wordt elektrisch vliegen ontwikkeld waardoor we in de toekomst zonder vliegschaamte én zonder uitstoot naar onze vakantiebestemming kunnen vliegen.’

Investeringsplatform

Om de projecten in de Uitvoeringsagenda structureel te kunnen financieren, onderzoekt Cleantech Regio momenteel de mogelijkheid om zelf een investeringsplatform op te richten. Arko: ‘Als een agrarisch ondernemer bijvoorbeeld wil investeren in biogas, kan hij dat vrijwel nooit uit eigen middelen betalen. Daarvoor zijn de winstmarges in de branche veel te klein. Maar als hij biogas maakt, draagt dat wél bij aan de energietransitie, zeker als hij ook lokaal inwoners of ondernemers kan voorzien van gas. Het zou dus mooi zijn als je dit soort initiatieven verder kunt helpen. We zijn gestart om de mogelijkheden van een investeringsplatform te onderzoeken. We praten nu onder meer met pensioenfondsen, het Nationaal Groeiplan én commerciële banken of zij willen investering in kansrijke projecten.’

Concrete projecten

Of dit investeringsplatform er daadwerkelijk gaat komen, durft Arko nog niet te zeggen. ‘Ons doel is niet het opstarten van een financieringsplatform maar het structureel kunnen financieren van kansrijke initiatieven waarmee we uiteindelijk die brede welvaart in onze regio kunnen behouden en versterken. Als blijkt dat het platform daarin bijdraagt, dan gaan we dit najaar starten met een proef waarin we beginnen met een aantal concrete business-cases. Als dit ook succesvol is, hoop ik dat we voor de zomer van 2023 tot een definitief investeringsplatform kunnen komen. Het is toch geweldig dat wij ons in mogen zetten voor een duurzame toekomst van onze mooie regio?!’